"παλμός" & "ρυθμός"

Γεια σας παιδιά!

Σε αυτή την ενότητα, αφού θυμηθούμε τι σημαίνει στη μουσική "παλμός" και "ρυθμός", θα παίξουμε ηλεκτρονικά ντραμς (drums)...

Τον "παλμό" θα τον φανταστούμε στη μουσική σαν έναν απλό ήχο που επαναλαμβάνεται, πάντα ίδιος. Η ζωή μας συνεχίζεται όσο κρατάει ο παλμός της καρδιάς μας και η επανάληψη της αναπνοής μας. Η μουσική συνεχίζεται όσο κρατάει ο παλμός της! Δεν τον ακούμε, όμως τον καταλαβαίνουμε καλύτερα όταν συνοδεύουμε τη μουσική που ακούμε με παλαμάκια!

👉 Δοκίμασε να τραγουδήσεις ένα τραγούδι από μέσα σου, χτυπώντας παλαμάκια ή το πόδι σου. Πώς ακούγεται ο χτύπος;

Οι μουσικοί χρησιμοποιούν ένα εργαλείο για να κρατήσουν με ακρίβεια την επανάληψη του παλμού. Το εργαλείο αυτό λέγεται μετρονόμος και μπορεί να δουλεύει χωρίς ηλεκτρισμό στη μορφή που βλέπετε στην εικόνα:

(Το βλέπω συνέχεια. Υπνωτίστηκα. Μήπως να πάμε παρακάτω;)

Ο μετρονόμος επαναλαμβάνει σε ίσα χρονικά διαστήματα ένα απλό ήχο "κλικ" και ο μουσικός τον χρησιμοποιεί όταν μελετάει για να μάθει και να παίξει με σωστό ρυθμό ένα μουσικό κομμάτι. 

• Μετράει τους χτύπους (τους λέμε και "χρόνους") επαναλαμβάνοντας το μέτρημα ανάλογα με το μέτρο του κομματιού, όπως στο παιχνίδι που μετρούμε μέχρι το 8 και αρχίζουμε από την αρχή. 

• Τονίζει κάθε φορά τον αρχικό χτύπο 1 περισσότερο από τους υπόλοιπους. 

• Παίζει τους ήχους με βάση τη ρυθμική αξία που έχουν (τέταρτα , όγδοα, μισά κ.λ.π.):

Θέλεις να δεις τι ακριβώς κάνει;

Ας δούμε μια ηλεκτρονική μορφή του μετρονόμου: Εδώ στη σελίδα Ηλεκτρονικός μετρονόμος βλέπετε αυτή την εικόνα:

Μέσα από την ιστοσελίδα που άνοιξες:

Ο μέσα κύκλος είναι το "κουμπί" για να θέσεις σε λειτουργία το μετρονόμο. Πάτα το!

Ο μαύρος κύκλος περιέχει μουσικούς όρους (από την ιταλική γλώσσα) που περιγράφουν τη ρυθμική αγωγή δηλαδή την ταχύτητα (ή "΄τέμπο", πάλι από την ιταλική) με την οποία επιθυμούμε να αναπαράγεται ο παλμός της μουσικής που θα παίξουμε. 

Ο εξωτερικός γαλάζιος κύκλος δείχνει αριθμούς και ο εξωτερικό με τις γαλάζιες "χάντρες" μας βοηθάει να διαλέξουμε έναν αριθμό. 

Όσο πιο μεγάλος είναι ο αριθμός, τόσο πιο γρήγορα "τρέχουν" οι παλμοί! 

Και αυτό, γιατί ο αριθμός σημαίνει "παλμοί ανά λεπτό", δηλαδή πόσοι χτύποι ακούγονται ίσα μοιρασμένοι στη χρονική διάρκεια ενός λεπτού.

👉 Δοκίμασε να τραγουδήσεις ένα τραγούδι πρώτα με αργή ρυθμική αγωγή (πατώντας μια "χάντρα" πρώτα, διάλεξε από 40 έως 60 χτύπους/λεπτό). Μετά με πιο γρήγορη (από 60 έως 100 χτύπους/λεπτό). Άκουσε το μετρονόμο πρώτα και συντονίσου με την ταχύτητα που έβαλες, κάνε τους ίδιους χτύπους στα παλαμάκια ή το πόδι. Μπορείς να καταλάβεις ποιοι χτύποι είναι πιο τονισμένοι; 

Ας προσπαθήσουμε τώρα να παίξουμε ένα απλό ρυθμικό σχήμα, που είναι γραμμένο με τις ρυθμικές αξίες που έχουμε μάθει πρόσφατα ή παλιότερα: τέταρτα, όγδοα και μισά. Θυμίζω ότι :

Το μισό κρατάει δύο χρόνους.

Το τέταρτο είναι μισό από το μισό, δηλαδή κρατάει ένα χρόνο.

Το όγδοο είναι μισό από το τέταρτο οπότε σε ένα χρόνο χωράνε δύο όγδοα.

Στον πίνακα φαίνονται και οι αντίστοιχες παύσεις που επίσης πρέπει να μετράει ο μουσικός.

Πάτησε το τριγωνάκι play πάνω δεξιά για να ακούσεις ένα παράδειγμα:

(Μετά δοκίμασε να μετακινήσεις τη μπάρα tempo και δες τι γίνεται)

Ένας άλλος τρόπος να δούμε με τα μάτια μας τον ρυθμό είναι η εφαρμογή https://drumbit.app/.

 Πάτησε πάνω στο σύνδεσμο και λογικά θα δεις κάτι παρόμοιο με την παρακάτω εικόνα:

Πατώντας πάνω στα τετραγωνάκια, Σχημάτισε το παρακάτω σχήμα: 

Μπορείς να το ακούσεις πατώντας το τριγωνάκι play πάνω δεξιά.

Μετά πάτησε το κόκκινο κουμπί 2, και φτιάξε το επόμενο σχήμα:

Πάτησε πάλι play. Λογικά, θα μοιάζει στο ρυθμό με το προηγούμενο κομμάτι που παίχτηκε από τις νότες παραπάνω, αλλά κάτι ακόμη λείπει. Ας το συμπληρώσουμε πατώντας το κόκκινο κουμπί 3 και φτιάχνοντας το παρακάτω σχήμα:

...και τέλος, στο κόκκινο κουμπί 4 το παρακάτω σχήμα:

Κάθε φορά που πατάς play, ακούγεται ολόκληρο και επαναλαμβάνεται συνέχεια (μέχρι να πατήσεις stop). Είναι ένα επαναλαμβανόμενο ρυθμικό μοτίβο, που μπορεί να συνοδεύσει ρυθμικά μια μελωδία.

👉Δοκίμασε τώρα να φτιάξεις δικά σου ρυθμικά μοτίβα!

Μια άλλη εφαρμογή η οποία θα σε διασκεδάσει ιδιαίτερα είναι εδώ! 

Πατώντας πάνω στα τετράγωνα 

 και  

μπορείς να φτιάξεις ρυθμικά και μελωδικά μοτίβα!